Podsumowanie I Spotkania Grupy zadaniowej ds. Wody przy Stowarzyszeniu Gmin RP Euroregion Bałtyk - 29.09.2016 r.

Szanowni Panstwo, prosimy o zapoznanie się z informacjami podsumowującymi pierwsze spotkanie seminaryjno-warsztatowe Grupy zadaniowej ds. Wody przy Stowarzyszeniu Gmin RP Euroregion Bałtyk ukierunkowane na aktywizację i ściślejszą współpracę samorządów oraz podmiotów i instytucji z regionu w dziedzinie realizacji zadań i pomysłów z zakresu dbałości o stan wód śródlądowych i morskich.

Grupę współtworzą przedstawiciele j.s.t. oraz instytucji, przedsiębiorstw z miast i gmin: Gdańsk, Sopot, Gdynia, Elbląg, Słupsk, Kętrzyn, Malbork, Mikołajki Pomorskie, Braniewo, Sępopol, Bartoszyce, Bisztynek, Młynary, Braniewa, Malbork, Pszczółki

W spotkaniu oprócz przedstawicieli pracowników samorządów gminnych, instytucji i przedsiębiorstw wodnych zainteresowanych współpracą, w tym współpracą międzynarodową oraz pracą projektową brali udział przedstawiciele gmin nie-członkowskich z regionu z Kobylnicy i Dobrego Miasta, którzy chcieli zapoznać się ze specyfiką działania powstającej przy Stowarzyszeniu grupy zadaniowej ds. Wody.

Spotkanie miało charakter seminaryjny – w pierwszej części miały miejsce prezentacje,
w tym przedstawienie działalności Stowarzyszenia Gmin RP Euroregion Bałtyk dokonane przez Dyrektor Sekretariatu Małgorzatę Samusjew oraz Sebastiana Magier Kierownika Stałego Międzynarodowego Sekretariatu Euroregionu Bałtyk, który przekazał podstawowe informacje o międzynarodowej działalności Euroregionu i grupy wodnej ERB. W tej części spotkania miały miejsce również prezentacje: organizacji pełniącej rolę eksperta merytorycznego grupy - Gdańskiej Infrastruktury Wodociągowo-Kanalizacyjnej Sp. z o.o. (jednego z współinicjatorów spotkania) prowadzoną przez Prezesa Spółki P. Jacka Skarbek oraz Jacka Kaszubowskiego Kierownika Działu Planowania, a także przedstawiciela kilku gmin członkowskich Stowarzyszenia - Panią Barbarę Mulik – doradcy ds. bezpieczeństwa i jakości wody. Druga część spotkania miała charakter warsztatowy i oparta była na swobodnej dyskusji uczestników: ich wzajemnej autoprezentacji oraz krótkiego opisu sfery działalności w tym oczekiwań wobec pozostałych członków grupy i Stowarzyszenia, identyfikacji potrzeb zebranych i obszarów zainteresowań przyszłych prac grupy, wspólnych wyzwań i inicjatyw, które można realizować wspólnie oraz sposobów rozwiązywania problemów na poziomie lokalnym oraz międzynarodowym.

Wystąpienia w pierwszej części spotkania miały na celu zapoznanie zebranych z tematyką działalności grupy oraz ukazanie szeroko rozumianej problematyki dot. wód i ich ochrony z dwóch perspektyw: zarówno wyzwań, zadań, doświadczeń i problemów z jakimi mierzą się podmioty i instytucje w dużych miast, oraz z drugiej strony instytucje i pracownicy gminni i komunalni z małych miejscowości, w tym miejscowości wiejskich z regionu województw warmińsko-mazurskiego oraz pomorskiego.

W trakcie spotkania reprezentanci Gdańskiej Infrastruktury Wodno-Kanalizacyjnej przedstawili zakres swojej działalności, podzielili się swoimi doświadczeniami oraz zaprezentowali informacje dotyczące udziału w dwóch projektach NonHazCity (Non Hazardous City) and IWAMA (Interactive Water Management) z możliwością partycypacji podmiotów tworzących grupę.

Celem projektu NonHazCity - jest znalezienie innowacyjnych rozwiązań w zakresie zarządzania w celu zminimalizowania emisji szkodliwych substancji z obszarów miejskich do Morza Bałtyckiego. GIWK zamierza przeprowadzić szeroką akcję edukacyjną dla mieszkańców małych i średnich przedsiębiorstw oraz instytucji miejskich na temat substancji chemicznych obecnych w codziennym życiu oraz sposobach jak te substancje mogą być zastąpione

Celem projektu IWAMA - jest poprawa gospodarki ściekowej w Regionie Morza Bałtyckiego (zmniejszenie dopływu substancji odżywczych do Morza) poprzez rozwój potencjału operatorów oczyszczalni ścieków i realizacji inwestycji pilotażowych w zakresie efektywności energetycznej i radzenia sobie z osadami.

W tej części spotkania zostały również przedstawione korzyści jakie daje szeroko rozumiana współpraca w ramach wspólnych projektów podmiotów tworzących grupę w tym efekty twarde: dostęp do technologii i rozwiązań,  badanie nowoczesnych technologii i ich testowanie, inwestycje, oraz efekty miękkie jak nowe kontakty międzynarodowe, wymiana doświadczeń, rozwój wiedzy oraz umiejętności i zdolności pracowników.

W trakcie spotkania został poruszony przez eksperta ds. Wody – Panią Barbarę Mulik szereg tematów związanych z zaopatrzeniem w wodę w małych gminach, zwłaszcza problemy i wyzwania, przed jakimi stoją te podmioty w tym:

Wyzwania:

- ocena zagrożeń o której mowa w nowelizacji dyrektywy 98/83/WE (DWD);

- minimalizowanie ryzyka od ujęcia do kranu – współpraca wszystkich interesariuszy;

- zagrożenie obecnością substancji chemicznych innych niż określone w DWD;

- zagrożenia związane ze zmianami klimatycznymi (powodzie i susze);

- stan techniczny infrastruktury (sieci wodociągowe);

- dostępność wody w cenie akceptowalnej przez konsumenta

Bariery:

- jakość wody ujmowanej;

- problemów w obszarze uzdatniania wody;

- dystrybucji wody w tym problemów z nierozpoznanym stanem technicznym infrastruktury podziemnej;

- problemy i wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi;

- problemy z nadzorem właścicielskim, w tym brakiem odpowiednich regulacji prawnych, wytycznych, procedur, specjalistycznej kadry i środków finansowych na zakup stosownych usług;

- problemy związane z informowaniem konsumentów;

W części warsztatowej zostały poruszone następujące problemy i oczekiwania zebranych dotyczące obecnej jak i przyszłej działalności grupy oraz realizacji wspólnych projektów:

- problematyka wyznaczania stref ochrony pośredniej ujęć wody przeznaczonej do spożycia

- modernizacja stacji uzdatniania wody oraz związanych z tym problemów zwłaszcza w małych gminach wiejskich, w dziedzinie środków na wkład własny, wiedzy na temat pozyskiwania środków, pisania projektów, racjonalizacji systemów zaopatrzenia, konsolidacji małych wodociągów, wyłączania nierentownych SUW.

- inwentaryzacja, modernizacja sieci dystrybucyjnej, wprowadzanie inteligentnych systemów zarządzania dostawami wody opartych na modelach hydraulicznych, opomiarowaniu przepływów i sprzedaży.

Innymi obszarami zainteresowania były:
- minimalizacja strat wody;
- szeroko rozumiana gospodarka osadowa;
- konsolidacja wiedzy i doświadczenia związanego z zaopatrywaniem w wodę,
- dziedzina monitoringu hydrologicznego;
- edukacja w dziedzinie wody;
- wprowadzanie nowoczesnych metod i narzędzi zarządzania;
- edukacja w dziedzinie wody, w tym obecność w mediach społecznościowych – wykorzystywanie nowoczesnych kanałów informacji;
- metody zarządzania wodami opadowymi w tym metody, sposoby i narzędzia związane z oczyszczaniem wód płynących;
- melioracja i modernizacja sieci wodnych;
- edukacja gminna, regionalna, centralna oraz rozwój współpracy w dziedzinie wody na wszystkich szczeblach podmiotów zaangażowanych.

Ważnym obszarem wskazanym przez uczestników była również bliska współpraca podmiotów dotycząca w szczególności wzajemnej informacji i podejmowania wspólnych, najodpowiedniejszych dla danej sytuacji decyzji oraz szeroko rozumianego współdziałania wszystkich podmiotów i decydentów (od szczebla lokalnego, regionalnego, centralnego oraz międzynarodowego) zaangażowanych i odpowiedzialnych za zaopatrzenie w wodę (gmin), dostawców wody, organów nadzorujących jakość wody oraz właścicieli i administratorów budynków.

W trakcie dyskusji w ramach warsztatu został poruszony temat wspólnego projektu, który mógłby zostać zrealizowany w partnerstwie zagranicznym dot. realizacja projektu w dziedzinie monitoringu wód podziemnych jako obszaru największego zainteresowania. Jest on zgodny z ideą projektu realizowanego przez GIWK  pt. „Ocena stanu dynamiki i jakości wód podziemnych na terenie Gdańska, Sopotu i Gminy Pruszcz Gdański”, który stanowi inspirację dla członków grupy.  Obszarem przyszłych prac projektowych mógłby stać się obszar w zakresie oceny i diagnozy stanu zasobów eksploatacyjnych i ich jakości, inwentaryzacji, modernizacji sieci dystrybucyjnej, wprowadzaniu inteligentnych systemów zarządzania dostawami wody opartych na modelach hydraulicznych, opomiarowaniu przepływów i sprzedaży. Pozwoli to na zminimalizowanie strat wody, oszczędność wody i energii, racjonalizację kosztów i cen oraz poprawę bezpieczeństwa wody (dostępność, ciśnienie, jakość wody)

Wszyscy obecni przedstawiciele wyrazili zainteresowanie również obszarem działań projektowych w dziedzinie geomonitoringu (monitoring jakościowy i ilościowy) - systemami monitorowania stanu wód podziemnych służących zbiorowemu zaopatrzeniu w wodę oraz monitorowaniu wpływu zidentyfikowanych zagrożeń na wybranym terenie, któremu została poświęcona znaczna część warsztatów, które poprowadzili przedstawiciele GIWK prezentując informacje o systemie monitorowania stanu wód podziemnych w Gdańsku, Sopocie  i Gminie Pruszcz Gdański.

Dodatkowym efektem spotkania jest jednomyślne zgłoszenie przez wszystkich obecnych oraz deklaracja i decyzja o wyznaczeniu przedstawiciela Gdańskiej Infrastruktury Wodno-Kanalizacyjnej jako reprezentanta grupy zadaniowej ds. wody przy Stowarzyszenia Gmin RP Euroregionu Bałtyk do współpracy w ramach Grupy Zadaniowej ERB ds. Wody, która istnieje w strukturze międzynarodowej skupiając wszystkie regiony członkowskie Euroregionu Bałtyk. Jest to o tyle cenne, iż obecnie Stowarzyszenie nie posiada aktualnie swojego stałego łącznika i przedstawiciela w pracach tej grupy.

Bieżąca obsługą działalności grupy, w tym kwestiami administracyjnymi zajmie się stowarzyszenie Gmin RP Euroregion Bałtyk. Udział w takiej grupie jest bezpłatny – warunek członkostwo samorządu w Stowarzyszeniu. Koszty związane z komunikacją, koordynacja działań przedstawicieli, obsługa merytoryczna i finansowa powstałych wspólnych projektów finansowane będą z zasobów Stowarzyszenia (np. organizacja prac grupy, wewnętrzna komunikacja, pośrednictwo lidera grupy i jego udział w pracach międzynarodowej grupy ds. wody przy ERB) oraz przy udziale samorządów (np. organizacja konferencji w danej jednostce, wizyt studyjnych przedstawicieli, koszty transportu przedstawicieli i ich udziału w międzynarodowych targach, konferencjach, przejazd przedstawicieli na posiedzenia grupy.

Kolejne spotkanie grupy zostało zaplanowane na początek roku 2017.

Grupa Zadaniowa ERB ds.pdf